Historia

Historia badań magnetyków w Białymstoku sięga drugiej połowy lat 70, kiedy to prof. A. Maziewski zainicjował we współpracy z grupą studentów i przy poparciu ówczesnego kierownika Zakładu Fizyki Filii UW doc. dra hab. Jana S. Brzosko, działalność Pracowni Magnetyków. W 1993 roku Pracownia Magnetyków została przekształcona w Zakład Fizyki Magnetyków. W tym okresie zainteresowania młodego zespołu skupiały się wokół badań statycznych i dynamicznych właściwości magnetycznych cienkich warstw oraz oddziaływania mikrofal z tymi warstwami. W badaniach rozwijano różnorodne metody magnetooptyczne oraz wykorzystywano metody rezonansowe (FMR). Rozwój zespołu był możliwy dzięki istotnemu wsparciu ze strony Instytutu Fizyki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, gdzie m.in. trzy osoby odbyły staż naukowy, sześć osób uzyskało stopień doktora, trzy osoby uzyskały stopień doktora habilitowanego i jedna osoba tytuł profesora. Szczególną życzliwość i pomoc okazali zwłaszcza prof. dr hab. Henryk Szymczak i prof. dr hab. Ritta Szymczak z IF PAN, którzy byli promotorami czterech rozpraw doktorskich przygotowanych przez młodych naukowców z białostockiego zespołu magnetyków.

Od początku lat dziewięćdziesiątych w ZFM prowadzone były, przy współpracy z zespołem prof. J.Ferre z Orsay (Paryż, Francja), badania uporządkowania magnetycznego ultracienkich metalicznych warstw magnetycznych.

Przyśpieszenie w rozwoju badań magnetycznych nanostruktur nastąpiło w latach 2004-2009), w których ZFM koordynował realizacją projektu NANOMAG-LAB NANOMAG-LAB HOME "Combined study of nanostructured magnetic materials". Wyniki realizacji projektu to m.in. transfer wiedzy dotyczącej kompleksowych badań magnetycznych nanostruktur, 78 opublikowanych prac w czasopismach naukowych o zasięgu międzynarodowym, 139 prezentacji na krajowych i międzynarodowych konferencjach naukowych w tym osiem referatów „invited”. Podjęto badania możliwości różnorodnej magnetycznej strukturyzacji ultracienkich warstw. W wybranych ustrukturyzowanych wastwach badane są statyczne i dynamiczne właściwości magnetyczne, oraz magnetooptyczne.

Rozwój bazy aparaturowego ZFM wspomagany był kilkunastoma grantami aparaturowymi, szczególnie istotny jest rozwój związany z realizacją projektu "Krajowego Centrum Nanostruktur Magnetycznych do Zastosowań w Elektronice Spinowej"SPINLAB PO IG 2.2.SPINLAB. W procesie rozwoju bazy aparaturowej ważnymi etapami było utworzenie:

  1. Laboratorium mikroskopii skaningowej STM/AFM/MFM (otwarcie 2006)
  2. Laboratorium magnetooptycznego z laserami femtosekundowymi (otwarcie 2008)
  3. Laboratorium spektrometri nieelastycznego rozpraszania światła Brillouina (BLS) z rozdzielczością czasową i przestrzenną (2011).

Pojawiły się w ZFM nowe unikatowe możliwości badań a zwłaszcza w zakresie dynamiki szybkich i ultraszybkich procesów magnesowania z rozdzielczością przestrzenną. Badania te realizowane są częściowo w ramach projektu MC ITN FP7 "Femtosecond opto-magnetism and novel approaches to ultrafast magnetism at the nanoscale", FANTOMAS.


Archiwum stron WWW:

Zrealizowane projekty, sieci naukowe

Kilkanaście projektów badawczych realizowanych w Białymstoku od końca lat siedemdziesiątych do lat 90 - PR-3, CPBP, CPBR, KBN, MNiSW. Kilkanaście grantów aparaturowych, trzy granty promotorskie.

ZFM brał udział w działalności sieci:

  1. "NANOMATERIAŁY MAGNETYCZNE", (2003-2006)
  2. Nowe materiały dla magnetoelektroniki Mag-El-Mat (2003-2008)

Projekty międzynarodowe

  1. „Detection of Plasma Clusters with Thin Magnetic Films - Technical Feasibility Study” projekt finansowany przez European Office of Aerospace Research and Development;
  2. „Magnetic Properties of Novel Ultrathin Films” - projekt finansowany przez Unię Europejską (Human Capital Mobility);
  3. „Nanomagnetism and Growth Processes on Vicinal Surfaces” NANOMAG - projekt ESF Scientific Programme;
  4. projekt UE FP6 MC ToK NANOMAG-LAB (2004-2009) „Combined study of nanostructured magnetic materials” NANOMAG-LAB NANOMAG-LAB HOME;
  5. bilateralna umowa z Niemcami DAAD-MNiSW (2009-2010) „Ion-induced spin-reorientation-transition in thin Pt/Co/Pt trilayers”.

Zorganizowane konferencje, warsztaty

Uroczystości