Akcelerator liniowy, nazywany czasem w skrócie liniakiem,
jest akceleratorem, który przyspiesza cząstki, np. elektrony,
protony lub ciężkie jony, poruszające się wzdłuż linii
prostej.
Naładowane cząstki wchodzą z lewej strony i są przyspieszane
przez pole elektryczne w kierunku pierwszej wnęki dryfowej.
Wewnątrz wnęki dryfowej cząstki są osłonięte przed polem
i dryfują wzdłuż niej ze stałą prędkością. Kiedy
osiągną następną wnękę rezonansową, pole przyspieszy je i znowu dotrą do
wnęki dryfowej. Cała operacja
powtarza się wielokrotnie i cząstki uzyskują coraz
większą energię, aż dotrą do końca rury akceleratora.
Wnęki dryfowe są ważnym elementem akceleratora, ponieważ
zmienne pole elektryczne mogłoby na przemian przyspieszać i
spowalniać cząstki. Będąc wewnątrz wnęki dryfowej, cząstki
są osłonięte przed polem, które mogłoby je spowolnić.
Wszystkie wiązki cząstek w CERN-ie powstają w akceleratorach
liniowych.
