Zespół akceleratorów w CERN-ie
Zespół akceleratorów w CERN-ie jest jednym z
najbardziej uniwersalnych na świecie.
W jego skład wchodzą zarówno akceleratory (przyspieszacze) jak i zderzacze
cząstek elementarnych i wykorzystywane są wiązki
elektronów, pozytonów, protonów, antyprotonów a także "ciężkich
jonów" (jąder atomów np. tlenu, siarki lub ołowiu).
Każdy typ przyspieszanych cząstek produkowany jest w inny sposób, ale
sposób przyspieszania pozostaje taki sam.
Przyspieszanie cząstek odbywa się w kilku etapach. Pierwszym etapem jest
zazwyczaj akcelerator liniowy, a następnie cząstki przesyłane są do
większych akceleratorów kołowych.
W CERN-ie znajduje się dziesięć akceleratorów, a największymi z nich
są wielki zderzacz elektronowo-pozytonowy LEP (Large Electron
Positron collider) i supersynchrotron protonowy SPS (Super
Proton Synchrotron).
Pierwszym z działających w CERN-ie akceleratorów był
synchrocyklotron zbudowany w 1954 roku jednocześnie z synchrotronem
protonowym PS (Proton Synchrotron). Dziś synchrotron protonowy
jest CERN-owską "fabryką cząstek", zasilającą inne akceleratory w różne
typy cząstek. W roku 1970 skonstruowano supersynchrotron protonowy SPS,
a w latach 1980-tych pracę wykonaną na nim nagrodzono Nagrodą Nobla.
SPS jest jednym z akceleratorów dostarczających wiązkę do
eksperymentóow, a także stanowi końcowe ogniwo łańcucha
akceleratorów dostarczających wiązkę do 27-kilometrowego LEP-u.
Następnym wielkim akceleratorem budowanym w CERN-ie będzie wielki
zderzacz hadronowy LHC (Large Hadron Collider). Jego ukończenie
przewiduje się na rok 2005.
©
Copyright CERN - Ostatnia modyfikacja 1998-06-18