„Transparentna dydaktyka fizyki”
Podstawą dydaktyki transparentnej jest przekonanie, że metodyka nauczania w szkole wyżej – a przynajmniej na uniwersytecie – jest po prostu niestosowna. Powiem więcej – metodyka szkoły wyższej upokarza uniwersyteckie kształcenie. Proponując dydaktykę transparentną odwołuje się do pomysłu Lee Shulmana o pedagogical content knowledge. Poznawanie praw ciśnienia powietrza dla studenta fizyki, chcącego pracować w laboratorium jest wyzwaniem poznawczym, dla studenta widzącego siebie jako nauczyciela jest po prostu problemem pedagogicznym – po co i jak o tym rozmawiać z innymi.
W rozmowach z doktorantami zrozumiałem, że nie ma innego nauczania fizyki dla nauczycieli oraz dla tych, którzy nie będą nauczycielami, gdyż ci ostatni tylko w ich mniemaniu nie będą nauczycielami. Faktycznie wszyscy absolwenci wyższych studiów w zakresie fizyki (i nie tylko) będą bardziej lub mniej wypełniali profesję nauczycielską – na uczelniach, w zespołach badawczych czy gospodarczych – zatem będą musieli się komunikować oraz tłumaczyć/wykładać swoje pomysły i „swoją fizykę” innym…
Dydaktyka fizyki powinna być przeźroczysta, zawarta w sposobie nauczania fizyki… i Najczęściej przechodzimy w edukacji od pierwszego Królestwa wiedzy o świecie fizycznym do Trzeciego, prezentowanego w teoriach i informacjach już opublikowanych, w ujęciu Karla Poppera. Najczęściej pomijane jest drugie Królestwo wiedzy – czyli wiedza osobista, subiektywna wiedza uczniów i studentów.
To na podstawie moich wykładów i rozmów z doktorantami opracowałem założenia do cyklu wykładów o budowaniu wiedzy i umiejętności w uniwersyteckim kształceniu, opartym na trzech filarach: a) studiowaniu literatury i debatach, studenckich, b) studenckich badaniach indywidualnych i zespołowych oraz c) podzielanej refleksji nad własnym działaniem. Dodałbym jeszcze studiowanie filozofii oraz… sztuki…
W wystąpieniu zamierzam przedstawić strukturę wiedzy w ujęciu Poppera, Trzebińskiego, Schutza, Hellera; zasadnicze dźwignie jej budowania a także działania studentów i ich profesorów w tym zakresie. Referat zakończę propozycją współpracy nad opracowaniem i realizacją Projektu eksperymentalnej zmiany sposobu studiowania…
