Historia badań magnetyków w Białymstoku sięga drugiej połowy lat 70, kiedy to prof. A. Maziewski zainicjował we współpracy z grupą studentów i przy poparciu ówczesnego kierownika Zakładu Fizyki Filii UW doc. dra hab. Jana S. Brzosko, działalność Pracowni Magnetyków. W 1993 roku Pracownia Magnetyków została przekształcona w Zakład Fizyki Magnetyków. W tym okresie zainteresowania młodego zespołu skupiały się wokół badań statycznych i dynamicznych właściwości magnetycznych cienkich warstw oraz oddziaływania mikrofal z tymi warstwami. W badaniach rozwijano różnorodne metody magnetooptyczne oraz wykorzystywano metody rezonansowe (FMR). Rozwój zespołu był możliwy dzięki istotnemu wsparciu ze strony Instytutu Fizyki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, gdzie m.in. trzy osoby odbyły staż naukowy, sześć osób uzyskało stopień doktora, trzy osoby uzyskały stopień doktora habilitowanego i jedna osoba tytuł profesora. Szczególną życzliwość i pomoc okazali zwłaszcza prof. dr hab. Henryk Szymczak i prof. dr hab. Ritta Szymczak z IF PAN, którzy byli promotorami czterech rozpraw doktorskich przygotowanych przez młodych naukowców z białostockiego zespołu magnetyków.

Od początku lat dziewięćdziesiątych w ZFM prowadzone były, przy współpracy z zespołem prof. J.Ferre z Orsay (Paryż, Francja), badania uporządkowania magnetycznego ultracienkich metalicznych warstw magnetycznych.

Przyśpieszenie w rozwoju badań magnetycznych nanostruktur nastąpiło w latach 2004-2009), w których ZFM koordynował realizacją projektu NANOMAG-LAB „Combined study of nanostructured magnetic materials”. Wyniki realizacji projektu to m.in. transfer wiedzy dotyczącej kompleksowych badań magnetycznych nanostruktur, 78 opublikowanych prac w czasopismach naukowych o zasięgu międzynarodowym, 139 prezentacji na krajowych i międzynarodowych konferencjach naukowych w tym osiem referatów „invited”. Podjęto badania możliwości różnorodnej magnetycznej strukturyzacji ultracienkich warstw. W wybranych ustrukturyzowanych wastwach badane są statyczne i dynamiczne właściwości magnetyczne, oraz magnetooptyczne.

Rozwój bazy aparaturowego ZFM wspomagany był kilkunastoma grantami aparaturowymi, szczególnie istotny jest rozwój związany z realizacją projektu „Krajowego Centrum Nanostruktur Magnetycznych do Zastosowań w Elektronice Spinowej” – SPINLAB PO IG 2.2.SPINLAB. W procesie rozwoju bazy aparaturowej ważnymi etapami było utworzenie:

1. Laboratorium mikroskopii skaningowej STM/AFM/MFM (otwarcie 2006)
2. Laboratorium magnetooptycznego z laserami femtosekundowymi (otwarcie 2008)
3. Laboratorium spektrometri nieelastycznego rozpraszania światła Brillouina (BLS) z rozdzielczością czasową i przestrzenną (2011).

Pojawiły się w ZFM nowe unikatowe możliwości badań a zwłaszcza w zakresie dynamiki szybkich i ultraszybkich procesów magnesowania z rozdzielczością przestrzenną. Badania te realizowane są częściowo w ramach projektu MC ITN FP7 „Femtosecond opto-magnetism and novel approaches to ultrafast magnetism at the nanoscale”, FANTOMAS.